Anderstaligen

Voor lokale besturen: werken als nieuwkomer

Deze info is specifiek voor lokale besturen.

Op deze pagina vind je het aanbod van ondersteuning van VDAB bij het werktraject van nieuwkomers.

Je vindt hier antwoorden op vragen zoals:

  • Mogen vluchtelingen uit Oekraïne werken? 
  • Welke rol speelt VDAB daarin? 
  • Welke ondersteuning is voorzien? 
  • En wat doen we met vragen van werkgevers? 

Hoe kan VDAB helpen?

Voor elk OCMW of lokaal bestuur met nood aan ondersteuning in het werktraject voor nieuwkomers, onder meer uit Oekraïne, kunnen we alvast volgende informatie delen:

Eén VDAB-aanspreekpunt per provincie

In elke provincie is er één aanspreekpunt waar je jouw algemene ondersteuningsvragen kan stellen. Dat is de provinciale netwerkmanager Lokale Besturen of de stadsmanager voor de grootsteden.

Neem contact op met jouw netwerkmanager lokale besturen of de stadsmanager >

Inschatten van het professioneel perspectief

We verzamelen handvaten en tools voor inschatting en oriëntering die lokale besturen mee kunnen nemen in de professionele screening van een (Oekraïense) nieuwkomer. Die handvaten en tools vind je terug op deze pagina: Inschatten van het professioneel perspectief.

Verplichte inschrijving bij VDAB

Als lokaal bestuur en ocmw ben je sinds 16 mei 2023 verplicht je klanten snel en duidelijk te informeren over de verplichte inschrijving bij VDAB voor alle werkloze beroepsactieve tijdelijk ontheemden uit Oekraïne. Deze informatieplicht en verplichte inschrijving bij VDAB zijn opgenomen in het decreet van 21 april 2023.


Wie moet zich verplicht inschrijven?

Alle werkloze beroepsactieve tijdelijk ontheemden moeten zich verplicht inschrijven bij VDAB. Ook diegenen met billijkheidsredenen.


Hoe werkt het?

VDAB bezorgt aan de OCMW’s waar geen nooddorp gevestigd is, maandelijks een lijst met de nieuw bij VDAB ingeschreven tijdelijk ontheemden van Oekraïense origine die wonen op het grondgebied van je gemeente. 

Op basis van die lijst beslis je als OCMW om:

  • je klant zelf te begeleiden (te activeren naar werk) 
  • en/of je daarvoor beroep te doet op een VDAB-bemiddelaar 

Hoe dat verloopt lees je in deze tekst:

Verplichte inschrijving en gepaste begeleiding Oekraïense ontheemden - 22 juni 2023


Verblijfsdocumenten nodig bij inschrijving

Bij hun inschrijving is het belangrijk dat nieuwkomers de juiste verblijfsdocumenten meebrengen.


Meer info

Personen uit Oekraïne kunnen 'tijdelijke bescherming' aanvragen. Een apart statuut dat de overheid in het leven riep als reactie op de situatie in Oekraïne. Nieuwkomers met dit statuut hebben recht op huisvesting, sociale zekerheid en krijgen toegang tot de arbeidsmarkt. Zij mogen dus in België werken en moeten geen wachttijd doorlopen.

Nederlands: opleiding en taalcoaching

Voor basisopleidingen Nederlands verwijzen we in de eerste instantie naar het aanbod van de CVO’s, LIGO en de Agentschappen Inburgering en Integratie. VDAB heeft ook een uitgebreid aanbod voor anderstalige klanten in functie van een job. Het gaat dan bijvoorbeeld om taalcoaching tijdens een opleiding of op de werkvloer. Meer info vind je op werkgevers.vdab.be/werkgevers/anderstalig-talent.

Bekijk het globaal overzicht van VDAB-dienstverlening voor anderstalige burgers >

Vacatures

Wanneer werkgevers zich bij een lokaal bestuur aanmelden omdat ze op zoek zijn naar Oekraïense werkkrachten, kan je hen verwijzen naar een landingspagina voor werkgevers over 'werk geven aan nieuwkomers': werkgevers.vdab.be/werkgevers/werkplekvrij. Op deze pagina staat informatie over nieuwkomers, wanneer ze mogen werken, welke dienstverlening VDAB aanbiedt voor anderstaligen en je vindt er tips om vacatures en het sollicitatieproces zo laagdrempelig mogelijk te maken.

Webinar voor lokale besturen 'Werken als nieuwkomer'

Tijdens een webinar voor lokale besturen 'Werken als nieuwkomer' op dinsdag 5 april 2022 gaf Vlaams minister van Werk Hilde Crevits, samen met mensen van VDAB en van het departement Werk & Sociale Economie, toelichting over werken als nieuwkomer: wat kan, wat mag en welke mogelijkheden zijn er voor nieuwkomers enerzijds, en voor werkgevers anderzijds? 

Je kan hieronder de opname van het webinar bekijken (ook beschikbaar op vlaanderen.be/vlaanderen-helpt-oekraine.)

Veelgestelde vragen

Wat met diplomagelijkschakeling? 

Verschillende betrokken beleidssectoren zoals onderwijs (NARIC), de Agentschappen Integratie en Inburgering en VDAB hechten belang aan een goede werking rond diplomagelijkschakeling. VDAB bekijkt nog samen met de betrokken sectoren hoe de diplomagelijkschakelingte organiseren voor Oekraïense vluchtelingen.

Is er een lijst van werkgevers die Oekraïners willen aanwerven? 

VDAB vertrekt  van een inclusieve dienstverlening. Dit betekent dat we van werkgevers verwachten dat de vacature openstaat voor iedereen met de juiste competenties en gevraagde kwalificaties, ongeacht afkomst, gender, …. 

  • Via de pagina #werkplekvrij kunnen werkgevers wel aangeven dat ze hun vacature extra in de kijker willen zetten bij nieuwkomers. 
  • Om dergelijke vacatures te vinden kan je in Vind een Job  filteren  door "#werkplekvrij" (aanhalingstekens niet vergeten) als de zoekterm in te geven. Je kan ook verder selecteren per gemeente.
  • Daarnaast zal je binnenkort ook selecties kunnen maken op het criterium 'taal'. Zo zal je vacatures kunnen selecteren op taalniveau.

Kunnen lokale besturen wijk-werken,  TWE OCMW, of taalcoaching inzetten voor Oekraïense vluchtelingen?

De Oekraïense vluchtelingen kunnen, enkel en alleen als ze aan alle instroomcriteria voldoen, in een TWE-OCMW-traject starten. Deze trajecten worden gefinancierd zoals beschreven in het BVR/decreet Tijdelijke Werkervaring. De lokale besturen hebben recht op subsidiëring (door VDAB) en loontoelagen (van POD MI) indien aan alle financieringsvoorwaarden wordt voldaan. 

Momenteel zijn er geen bijsturingen voorzien voor het inzetten van taalcoaching tijdens TWE-OCMW. De bestaande afspraken blijven gelden.

VDAB adviseert in deze fase van de crisis (nog veel vragen over de al dan niet tijdelijkheid van het conflict) om deze groep ook te stimuleren om werk te zoeken op de reguliere arbeidsmarkt, zonder de focus te leggen op de art. 60 § 7 tewerkstelling. TWE-OCMW gaat immers over een ruimer traject dan deze tewerkstelling alleen. Indien je toch inschat dat een TWE OCMW traject meer geschikt is, is een terbeschikkingstelling in een bedrijf uit het Regulier Economisch Circuit zeer sterk aan te raden.

Wat met mobiliteit?

Mobiliteit voor kwetsbare doelgroepen is niet enkel een probleem bij de Oekraïense vluchtelingen. Op dit ogenblik worden er geen extra middelen ingezet voor mobiliteit. De werkzoekende Oekraïense vluchteling kan wel rekenen op mobiliteitsoplossingen waarvoor alle Vlaamse werkzoekenden in aanmerking komen (lijnkaart werkzoekenden, lijnabonnement cursisten, bij knelpuntopleiding of IBO kans om ook rijbewijs B te halen...).

Extra info

Lees de extra info voor provincie Antwerpen.